Groene daken en duurzaam daklandschap: de daken van de toekomst

Het veranderende klimaat, de afname van biodiversiteit en de verstening in de steden: de huidige ontwikkelingen vragen om innovatieve, duurzame manieren van bouwen. Groene daken en andere vormen van duurzaam daklandschap zijn veelbelovende manieren om bij te dragen aan duurzaamheid en stadsvernieuwing.

Verschillende soorten groene daken

Groene daken of vegetatiedaken zijn daken die bedekt zijn met begroeiing. Op veel groene daken groeit de vetplant sedum, maar er zijn veel verschillende soorten groene daken. Zoals kruidendaken, bloemendaken en biovidersdaken (met gemengde beplanting die bijdragen aan de biodiversiteit). Bij een ‘groen-geel’ dak staat geel voor zonnepanelen. Door de verkoelende werking van de begroeiing brengen zonnepanelen meer op. Een ‘groen-blauw’ is een dak dat grote hoeveelheden hemelwater kan bergen en op een slimme manier kan beheren. ‘Groen-rode’ daken zijn een uitbreiding van de leefruimte: een stukje natuur op het dak waar je kunt verblijven én waar biodiversiteit de ruimte krijgt.

De grootste voordelen van een groen dak

Een van de grote voordelen van een groen dak is de adiabatische verkoeling: De planten zetten het water dat ze vasthouden om in waterdamp, daardoor verhoogt de luchtvochtigheid en wordt de verdampingsenergie aan de lucht onttrokken, waardoor de temperatuur daalt. Een groen dak kent daarnaast (vele) andere voordelen. Enkele voorbeelden zijn:

  • Beplanting beschermt de dakbedekking.
  • Planten vertragen de regenwaterafvoer en gebruiken regenwater. Dit kan voor minder wateroverlast in de straten rondom het gebouw zorgen.
  • Het voegt warmte- en geluidsisolatie toe. Een groen dak heeft een isolatiewaarde van minstens R = 0,5 m² K/W. De extra geluidsisolatie is tot wel vier decibel per centimeter laagdikte.
  • Zonnepanelen blijven koeler op warme dagen, waardoor ze meer rendement behalen.
  • Groene daken bevorderen de luchtkwaliteit, biodiversiteit en de gezondheid.

Is duurzaam daklandschap de toekomst?

Meer extreme weersomstandigheden, verstening in steden, afname van biodiversiteit en de terugloop van de opbrengst van zonnepanelen in de zomer: door deze ontwikkelingen is het belangrijk dat we gaan nadenken over hoe we ons daklandschap kunnen verduurzamen. Vanwege de vele voordelen hebben groene daken veel potentieel om bij te dragen aan duurzaamheid en stadsvernieuwing. Andere vormen van duurzaam daklandschap zijn ook veelbelovend. Bijvoorbeeld:

  • Dakbedekking gemaakt van hernieuwbare grondstoffen
  • Het dak isoleren met biobased isolatiemateriaal
  • Een verkoelend wit dak
  • Zonnepanelen op het dak
  • Regenwater opvangen

De overheid zet inmiddels ook in op duurzaam daklandschap. In steeds meer gemeenten moeten burgers zelf regenwater opvangen. Organisaties moeten niet achterblijven en zich verdiepen in deze ontwikkelingen.

Leer meer over groene daken en andere innovatieve duurzame bouwtechnieken

Het is belangrijk dat je je als professional in de duurzame bouw bewust bent van de uitdagingen van het aanleggen van een groen dak. Zo is het essentieel om de draagkracht van het dak correct te berekenen. Daarnaast kan slechte afwatering leiden tot lekkages, schade aan de dakstructuur en wateroverlast. Ook kunnen er bouwvoorschriften en vergunningen van toepassing zijn op groene daken.

Wil je meer leren over groene daken en andere vormen van innovatief bouwen en duurzaamheid? In de hbo-module Innovatief Duurzaam Bouwen word je opgeleid tot expert op dit gebied. Speciaal voor professionals die werken met klimaattechnische installaties zijn er cursussen en opleidingen klimaattechniek. De trainingen variëren in opleidingsniveau, dus of je nou storings-, onderhouds- of installatiemonteur bent, of adviseur, inspecteur of engineer, er zit altijd een cursus klimaattechniek bij die bij jou past.