Wie is verantwoordelijk voor een veilige thuiswerkplek?

In coronatijd werkten veel mensen noodgedwongen vanuit huis en ook een paar jaar na de pandemie is (gedeeltelijk) thuiswerken eerder regel dan uitzondering. Werkgevers hebben de verplichting om goede en veilige arbeidsomstandigheden te bieden, ook voor thuiswerkende werknemers. Tot waar die verantwoordelijkheid reikt, lees je hier.

Zorgplicht van werkgever voor een gezonde thuiswerkplek

Het faciliteren van een gezonde en veilige werkplek valt onder de wettelijke zorgplicht van een werkgever, ook als de werknemer (gedeeltelijk) vanuit huis werkt. Volgens deze zorgplicht, die is gebaseerd op artikel 3 van de Arbowet, moet de werkgever hierbij rekening houden met de persoonlijke eigenschappen van iedere werknemer en hieraan invulling geven tot een punt dat redelijkerwijs verwacht kan worden. Concreet betekent dit dat een werkgever bijvoorbeeld ergonomische werkmeubels, beeldschermen en muizen moet vergoeden of aanbieden. Een ander vast onderdeel van de werkgeverszorgplicht is het actief instrueren van werknemers over hoe zij veilig en gezond hun werk kunnen doen.

De wettelijke kaders van een thuiswerplek

In het Arbeidsomstandighedenbesluit is vastgelegd dat een thuiswerkplek aan ergonomische beginselen moet voldoen. Deze beginselen zijn verder niet uitgewerkt in het besluit en daarmee niet in een wettelijk kader gevat. Wel moet de werkplek voldoen aan voorschriften die zijn vastgelegd voor werk achter een beeldscherm. Voorbeelden van deze voorschriften zijn:

Het werk achter een beeldscherm moet regelmatig afgewisseld kunnen worden, door andere werkzaamheden of in de vorm van pauze.
Het beeldscherm moet van goede kwaliteit en eenvoudig in te stellen zijn. Daarnaast moet het scherm kunnen kantelen en mag het niet spiegelen.
Scherm en toetsenbord mogen niet aan elkaar vastzitten.
Een werkplek moet comfortabel werken mogelijk maken.
De programma’s zijn aangepast op de te verrichten werkzaamheden en taken.

Verantwoordelijkheden van de werknemer voor een veilige thuiswerplek

Werknemers hebben ook een verantwoordelijkheid voor hun eigen thuiswerplek. Zo moeten zij gebruikmaken van de door hun werkgever aangeboden middelen en de basisadviezen voor het creëren van een zo’n veilig mogelijke werkplek op te volgen. Daarnaast is het belangrijk dat werknemers het op tijd bij hun werkgever aangeven als zij fysieke of mentale klachten ervaren door het thuiswerken en hier een proactieve houding in aannemen.

Vijf adviezen om veilig en ergonomisch te thuiswerken

Een goede ergonomische houding achter een laptop of beeldscherm begint bij een rechte rug en ontspannen schouders. Dit zijn de vijf belangrijkste adviezen om dit te realiseren:

Plaats een beeldscherm op ongeveer een armlengte (50 tot 60 centimeter) van het gezicht vandaan.
Zorg dat de bovenkant van het scherm op ooghoogte staat, desnoods met behulp van een standaard of laptophouder.
Ellebogen moeten dicht bij het lichaam blijven tijdens beeldschermwerk, in een hoek van 90 graden. De polsen dienen te worden ondersteund met een zachte ondergrond.
Gebruik een externe muis en toetsenbord om onnodige spanning in polsen en handen te voorkomen
Leg het toetsenbord zo’n 10 centimeter van de rand van het bureau of de werktafel.

Meer leren over het creëren van een gezonde en veilige thuiswerkplek

Als werkgever heb je dus de verplichting om je werknemers op een actieve manier te instrueren over hoe ze een zo’n veilig mogelijke thuiswerkplek kunnen inrichten. Door ze de training Veilig thuiswerken aan te bieden, leren werknemers in twee tot drie uur onder meer hoe ze een ergonomische werkplek creëren, hun werk-privébalans bewaken, hoe ze voldoende beweging krijgen op een thuiswerkdag en wat de waarde van een tweede beeldscherm kan zijn.